Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
Luifels.
Voor de volgende onderwerpen ga naar:
luifeldak algemeen;
materiaaltoepassing;
architectuurfunctie;
afdakfunctie;
bouwkundig;
Luifeldak algemeen:
bron tekstfragment behorende bij afbeelding: Jellema deel III (1964)Het luifeldak, of kortweg de luifel, bestaat uit één enkel dakvlak.
Het wordt dikwijls aangebracht boven de ingang van een gebouw en beschermt deze tegen regen en sneeuw.
Een luifel wordt ook wel toegepast als afdekking van een terras, indien daar kolommen of stijlen hinderlijk zouden zijn.
De luifel kan nagenoeg horizontaal komen of met een duidelijk zichtbare schuinte. Helt de luifel naar de gevel toe, dan is voor een goede aansluiting en
voor het afvoeren van het hemelwater een gootje noodzakelijk.
De luifel wordt dan meestal met trekstangen aan de gevel bevestigd. Helt de luifel van de gevel af, dan is een gootje niet altijd nodig.
We ondersteunen dan de luifel meestal door een lichte spant- of schoorconstructie.
Spraakverwarring is niet altijd te voorkomen. Op de 1e foto zit links boven de deur een luifel en rechts een dak.
En op de 2e foto zit boven de ingang van de bejaardenflat een dak omdat er een kolom onder staat. Halen we die weg, dan is het een luifel.
Materiaaltoepassing:
Traditioneel:
Zie hieronder bij bouwkundig.Prefab:
2 x prefab kunststof luifel. Links in traditionele uitvoering, recht in een modernere uitvoering.
Voor afmetingen, uitvoering, etc. zie gegevens leveranciers op internet.
Stalen luifel met beweegbare houten zonwerende schoepen:
Luifel Centrum Arnhem (2015)
Structurele beglazing:
Luifel Centrum Arnhem (2015)
voor glassoorten, glass spiders, etc. het onderdeel structurele beglazing.
Architectuurfunctie:
Een luifel kan de aandacht vestigen op een bepaald gedeelte van de gevel.
Deze luifels (foto: woningbouw Culemborg 2015) vervullen alleen de architectuur functie.
Een luifel boven de ingang van grote gebouwen zoals hotels, kantoorgebouwen of stations voorkomt niet alleen inregenen maar geeft duidelijk aan waar de hoofdingang zich bevindt.
(Jacobstraat Utrecht (2015))
Een luifel kan aangebracht zijn puur ter versiering van het gebouw. Maar het komt vaker voor dat functionele luifels zo worden ontworpen dat ze hun functie combineren met verfraaiing van het gebouw.
E.e.a. is echter wel weer tijdgebonden.
Afdakfunctie:
Een luifel biedt, afhankelijk van zijn grootte en zijn opbouw bescherming tegen neerslag en zonlicht.
Voorbeeld (volgens Wikipedia): boven etalages van winkels voorkomt een luifel weerspiegeling door de zon en beschermt de luifel het winkelend publiek tegen regen en sneeuw.
Dit voorbeeld is gebaseerd op de grootschalige nieuwbouw uit de jaren 70/80 van de vorige eeuw.
In oud stedelijk gebied zul je dergelijke luifels niet vaak tegenkomen.
De straten waren smal en er reed ook nog verkeer en als ze al werden toegepast hadden ze meer een reclamefunctie.
Let echter wel op. Als je ze te hoog moet plaatsen, i.v.m. vrachtverkeer, dan schiet je, je doel voorbij. Zeker als ook nog van glas zijn.
Een zonwerende luifel behoeft niet persé tegen een verticaal vlak te zitten. Zie onderstaand voorbeeld uit Zwolle.
Bouwkundig:
De vorm, de afmetingen en het gewicht van een luifel worden begrensd door de bouwkundige mogelijkheden, oftewel het gebouw moet de luifel kunnen dragen en de luifel zijn eigengewicht.
Een luifel kan in het algemeen op drie verschillende manieren worden geconstrueerd, nl.:
a. ingeklemd in de muur, zie figuur 2 en 5 bron: Jellema deel III (1964).
b. gedragen door consoles, zie figuur 1 en 3.
c. hangend aan trekstangen, zie figuur 4. en trekstang details uit Constructie van gebouwen (prof. Wattjes 1925)
Wanneer luifels worden ondersteund door enkele kolommen is bouwkundig gezien sprake van een overkapping.
Een balkon zonder een balkonfunctie en zonder een balustrade is eigenlijk een luifel met een dragende functie (je kan er op staan).
De detaillering is dan ook grotendeels hetzelfde als die van een balkon.
e.v.t. verder het onderdeel balkons.
Bouwkundig detailleren voor tekenaar en ontwerper:
dd: 15-09-2015
